8th scholarship exam paper 2022 Marathi | आठवी शिष्यवृत्ती परीक्षा प्रश्नपत्रिका २०२२

8th scholarship exam paper 2022 Marathi | आठवी शिष्यवृत्ती परीक्षा प्रश्नपत्रिका २०२२

पूर्व माध्यमिक शिष्यवृत्ती परीक्षा २०२२

---

प्रश्न 01 ते 03 साठी सूचना
खालील उतारा काळजीपूर्वक वाचा व त्यावर आधारित त्याखाली विचारलेल्या प्रश्नांची उत्तरे पर्यायांतून निवडा :

      सामूहिक कार्य हे मधमाशांच्या मधुकुंभासारखे असते. राणीमाशीला त्या रचनेत महत्त्वाचे व्यक्तिगत कार्य असते, तेवढेच महत्त्व कामकरी माशांना, सर्वांच्या सहयोगातून, बिंदूबिंदूतून मधुकोष जमा होत असतो. या उलट हुकूमशहाच्या आदेशाची तुलना वारुळातून निघणाऱ्या मुंग्यांशी करावी लागेल. गावातल्या प्रत्येक कृतीला मधमाशीसारखा सहयोग अंश लाभला पाहिजे, तो तपासून पाहिला पाहिजे, आजच्या संकरित समाजव्यवस्थेसाठी भरघोस स्नेहाचे पीक घ्यायला अशा दक्षतेची आवश्यकता आहे. या कल्पनेत आहे तीसुद्धा या माणुसकीचीच उत्तम जोपासलेली समज. युक्ती-शक्तीबरोबरच भक्तीसुद्धा वाढली पाहिजे. स्पर्धे पेक्षादेखील सहकारातून आपण जास्त कमवू शकतो याचा इसार आजच्या काळाने दिला आहे.

---

Q1. उत्तम समाजव्यवस्थेसाठी कोणत्या गोष्टीची आवश्यकता नाही ?

A) शक्तीची

B) माणुसकीची

C) आदेशाची

D) प्रेमभावाची

Q2. उताऱ्यातील वर्णनानुसार असत्य विधान कोणते ?

A) राणीमाशी इतकेच कामकरी माश्यांना महत्त्व असते.

B) आजची समाजव्यवस्था संकरित झालेली आहे.

C) सहकारापेक्षा स्पर्धेतून अधिक काही कमवता येते.

D) सार्वजनिक कार्य हे मधमाश्यांचे पोळे बनवण्यासारखे आहे.

Q3. पुढीलपैकी कोणता शब्द उताऱ्यात विशेषण म्हणून आला नाही ?

A) संकरित

B) प्रत्येक

C) सामूहिक

D) दक्षता

8th scholarship exam paper 2022 Marathi | आठवी शिष्यवृत्ती परीक्षा प्रश्नपत्रिका २०२२

प्रश्न 04 ते 06 साठी सूचना
खालील कविता काळजीपूर्वक वाचा व त्यावर आधारित त्याखाली विचारलेल्या प्रश्नांची योग्य उत्तरे पर्यायांतून निवडा :

आड वाटेला दूर एक माळ
तरू त्यावरती एकला विशाळ
आणि त्याच्या बिलगूनिया पदास
जीर्ण पाचोळा पडे तो उदास.
उषा येवो शिंपीत जीवनासी
निशा काळोखी दडवुनिया जगास
सूर्य गगनातुनि ओतुद्या निखारा
मूक सारे हे साहतो बिचारा !
तरूवरची हसतात त्यास पाने
हसे मुठभर ते गवतही मजेने,
वाटसरु वा तुडवीत त्यास जात
परी पाचोळा दिसे नित्य शांत !
आणि अंती दिन एक त्या वनात
येइ धावत चौफेर क्षुब्ध वात
दिसे पाचोळा, घेरुनी तयाते,
नेई उडवुनि त्या दूर दूर कोठे !
आणि जागा हो मोकळी तळाशी
पुन्हा पडण्या वरतून पर्णराशी !

---

Q4. कवितेतील वर्णानानुसार दुःख कोणाला झाले आहे?

A) काळोख्या रात्रीला

B) धगधगत्या सूर्याला

C) गळून पडलेल्या पानांस

D) ओसाड माळाला

Q5. कवितेतील नाम व त्याला दिलेले विशेषण यांतील अयोग्य जोडी ओळखा.

A) क्षुब्ध वात

B) जीर्ण पाचोळा

C) विशाळ तरू

D) मोकळा तळ

8th scholarship exam paper 2022 Marathi | आठवी शिष्यवृत्ती परीक्षा प्रश्नपत्रिका २०२२

Q6. पाचोळ्याचा उपहास कोण करत आहे ?

A) झाडावरील पाने व गवत

B) वन व दिन

C) वृक्ष व माळ

D) उषा व निषा

Q7. पुढीलपैकी वेगळ्या अर्थाचा शब्द ओळखा.

A) उनाड

B) अवखळ

C) दुर्दशा

D) अनिर्बंध

8th scholarship exam paper 2022 Marathi | आठवी शिष्यवृत्ती परीक्षा प्रश्नपत्रिका २०२२

Q8. 'क्लेश' या शब्दाचा योग्य विरुद्धार्थी शब्द कोणता ?

A) दुःख

B) क्रोध

C) सुख

D) खंत

Q9. पुढीलपैकी अशुद्ध शब्द किती आहेत?

‘अधुनिक, नावीन्य, मुल्य, नातेवाईक, वैदयकिय, स्वीकार, येवून, ठेवून, ठराविक’

A) पाच

B) चार

C) सहा

D) तीन

Q10. गावातील सर्व गावकरी त्याच्या त्या गोष्टीची पुन:पुन्हा चर्चा करत होते. (या वाक्यातील अधोरेखित शब्दांच्या अर्थाचा योग्य आलंकारिक शब्द निवडा.)

A) अंधेरनगरी

B) चर्वितचर्वण

C) तारेवरची कसरत

D) यक्षप्रक्ष

8th scholarship exam paper 2022 Marathi | आठवी शिष्यवृत्ती परीक्षा प्रश्नपत्रिका २०२२

Q11. 'उपरती होणे' या वाक्प्रचाराचा योग्य समानार्थी वाक्प्रचार कोणता ?

A) परावृत्त होणे

B) उपकार स्मरणे

C) भ्रमनिरास होणे

D) स्मरण करणे

8th scholarship exam paper 2022 Marathi | आठवी शिष्यवृत्ती परीक्षा प्रश्नपत्रिका २०२२

Q12. पुढीलपैकी कोणत्या पर्यायातील म्हणीचा अर्थ योग्य आहे ? (अचूक उत्तराचे दोन पर्याय निवडा .)

A) दे माय धरणी ठाय - अगदी सर्व बाजूंनी त्रासून जाणे.

B) ज्या गावच्या बोरी त्याच गावच्या बाभळी माहीत असतात. - ओळखीच्या माणसांना एकमेकांची वर्मे माहीत असतात.

C) ओळखीचा चोर जिवे न सोडी - अनोळखी माणसे धोकादायक असतात

D) आपला हात जगन्नाथ - स्वतःहून एखादी पीडा मागे लावून घेणे.

Q13. पुढीलपैकी कोणत्या पर्यायातील शब्दात अनुस्वाराचा उच्चार अयोग्य अनुनासिक वापरुन लिहिला आहे?

A) संजय - सञ्जय

B) भांडण - भाण्डण

C) चंचल - चन्चल

D) रंग - रङ्ग

Q14. पुढीलपैकी कोणत्या पर्यायातील जोडशब्दांची संधीफोड योग्य नाही?

A) अल्पोपाहार - अल्प + उपहार

B) अजादी - अच् + आदी

C) सच्चरित्र - सत् + चरित्र

D) दुष्कर - दुः + कर

Q15. पुढीलपैकी समुच्चयबोधक उभयान्वयी अव्ययाने जोडलेले वाक्य निवडा. ( अचूक दोन पर्याय निवडा. )

A) मी गुरांना पाणी पाजले; शिवाय चारा टाकला.

B) पूर्वी निकाल जाहीर झाला; की प्रवेशासाठी कॉलेजवर गर्दी दिसायची.

C) नऊ वाजताची बस चुकली; सबब शाळेत जायला उशीर झाला.

D) तुला सर्व वस्तू दिल्या आहेत; आणखी काय हवे असल्यास सांग.

8th scholarship exam paper 2022 Marathi | आठवी शिष्यवृत्ती परीक्षा प्रश्नपत्रिका २०२२

Q16. मराठी भाषेत मूळ सर्वनामे किती आहेत?

A) नऊ

B) दहा

C) पाच

D) बारा

Q17. पुढीलपैकी वचनबदलानुसार विसंगत जोडी ओळखा.

A) साध्वी-साध्वी

B) आसू-आसवे

C) टिच-टिचा

D) तिथी-तिथ्या

Q18. पुढे दिलेल्या वाक्यातील अधोरेखित केलेल्या सामान्य रुपातील शब्दाचा मूळ शब्द कोणता ?

तो रखवालीच्या पवित्र्यात पलंगाखाली बसून राहिला.

A) पवित्र

B) पवित्रा

C) पावित्र्य

D) पवित्र्या

Q19. पुढीलपैकी कर्मणी प्रयोग असणारे वाक्य कोणते ? ( अचूक दोन पर्याय निवडा)

A) मी संगणकावरही ई-पुस्तके वाचतो.

B) गाईने आपल्या पाडसासाठी हंबरडा फोडला.

C) कालच मला वेतन मिळाले.

D) कार्यक्रमातील प्रत्येक गाण्याला त्यांनी कस लावला.

8th scholarship exam paper 2022 Marathi | आठवी शिष्यवृत्ती परीक्षा प्रश्नपत्रिका २०२२

Q20. ‘मी मुद्दामच त्या ठिकाणी गेलो होतो.' या वाक्याचा अर्थ न बदलता कोणते अकरणरुपी वाक्य तयार होईल ?

A) मी मुद्दामच त्या ठिकाणी जात नाही.

B) मी मुद्दामच त्या ठिकाणी गेलो नाही.

C) मी सहजच त्या ठिकाणी गेलो.

D) मी सहजच त्या ठिकाणी गेलो नव्हतो.

Q21. पुढील ओळीतील क्रियापदाचा अर्थ ओळखा.

'सुखी सगळ्यांना ठेव देवराया,
मागणे हे अमुचे तुझ्या पाया.'

A) स्वार्थ

B) आज्ञार्थ

C) संकेतार्थ

D) विध्यर्थ

Q22. पुढीलपैकी बहुव्रीही समासाचे उदाहरण कोणते ?

A) गतवैभव

B) गैरहजर

C) स्त्रीपुरुष

D) ग्रंथकार

Q23. पुढीलपैकी उत्प्रेक्षा अलंकारात कोणता साम्यवाचक शब्द येणार नाही ?

A) वाटे

B) जणू

C) की

D) गत

Q24. तुरुंगात असताना सावरकरांनी कोणते महाकाव्य लिहिले?

A) ग्रामगीता

B) रामचरितमानस

C) गोमंतक

D) रामचरितमानस

Q25. साहित्यिक व त्यांची टोपणनावे यानुसार कोणती जोडी चुकीची आहे?

A) विनायक - नारायण वामन टिळक

B) दिवाकर - शंकर काशिनाथ गर्गे

C) लोकहितवादी - गोपाळ हरी देशमुख

D) ग्रेस - माणिक शंकर गोडघाटे

Your Score: